#10 Şarap Dünyasına Bir Yolculuk – Keşfetmeniz Gereken En İyi Şarap Türleri

İnsanoğlu tarafından bilinen en eski içeceklerden biri. Nedir peki?

Bu hafta ki konumuz Şarap.

İnsanoğlunun İlk Keşfi ve Kültürel Yolculuğu

Şarap, yüzyıllardır insanların keyif aldığı ve kültürümüzün önemli bir parçası haline gelmiş olan bir içecektir. Şarap, sadece tadıyla değil, aynı zamanda üretim süreciyle de büyüleyici bir sanat eseridir. Bu bölümde, şarapçılığın kökenlerine, farklı şarap türlerine ve Türkiye’nin en güzel şaraplarına göz attık. İnsanoğlu, üzüm bağlarında gezerken, tatlı ve göz alıcı bir armağana rastladı: üzümler.

İlk şarabın doğuşunu araştırırken, tarih sayfalarını çevirdik ve eski uygarlıkların bu eşsiz içeciğini keşfettik sizlerle.

Şarapçılık ve Geçmişi

İnsanoğlu tarafından bilinen en eski içeceklerden biri olan şarap;
İnsanlık tarihinde binlerce yıllık bir geçmişe sahiptir. 

Tesadüfen keşfedilen şarap, üzüm bağlarındaki olgun üzümlerin suya karışması sonucunda ortaya çıkmıştır. 

İlk şarap üretimi, M.Ö. 8000 yıllarına kadar uzandığı düşünülmektedir. Bu dönemde arkeologlar, üzüm çekirdeklerinin (tohumlarının) buluntularına rastlamışlar, bu da şarap yapımının o dönemlerde gerçekleştirildiğini kanıtlamaktadır.
Bu kalıntılar Türkiye, Suriye, Lübnan ve Ürdün’de bulunmuştur. Ekili asmaların en eski kalıntıları ise Gürcistan’da M.Ö. 7000-5000 yıllarında keşfedilmiştir.

Şarap içmenin ilk bilinen örneği ise 5000 yıllık bir Sümer panelinde bulunan Ur Standardın’da yer almaktadır.

Şarap üzümlerle yapılır, ancak marketlerde bulacağınız tipik üzümlerden değil. Şarap üzümleri (latin adı: Vitis vinifera), kalın tohumlu, küçük ve tatlıdır. Binlerce farklı şarap üzümü çeşidi bulunmaktadır.

Farklı üzüm çeşitlerinin kullanılmasıyla çeşitlilik kazanan şarap, üzümlerin fermantasyonuyla elde edilen bir içecektir. Her üzüm çeşidi farklı aromalar ve tatlar sunar. 

Örneğin, Cabernet Sauvignon, güçlü ve yoğun bir kırmızı şarap olarak bilinirken, Chardonnay ise zarif ve ferahlatıcı bir beyaz şarap olarak öne çıkar.

Şimdi Şarap Türlerini İncelemek İçin Daha Detaylı Bir Adım Atalım!

Hem lezzeti hem de çeşitliliği ile her damak zevkine hitap eden bu güzel içeceğe bir göz atalım ve hangi şarabın sizin favoriniz olacağını keşfedelim!

Beyaz Şaraplar

İlk olarak beyaz şarapları inceleyelim. Beyaz şaraplar, hafif ve ferahlatıcı özellikleriyle sıcak yaz günlerinde içimizi serinletecek harika bir seçenektir.

İşte karşınızda en sevilen beyaz şarap türleri:

Chardonnay

Chardonnay, dünya genelinde yetiştirilen ve Amerika’da en popüler beyaz şarap çeşitlerinden biridir. Orta gövdeli olan Chardonnay, meşe fıçılarda olgunlaştırıldığında kremsi bir dokuya sahiptir. Elma ve armut gibi taze meyve tatları, narenciye aromaları ve hafif baharat ve vanilya notları ile birleşerek nefis bir deneyim sunar. Kremsi soslar veya tavuk yemekleriyle mükemmel bir uyum sağlar.

Riesling

Riesling, Almanya’nın sembol şarabı olarak bilinir ve ilk başta tatlı ve asidiktir. Ancak, zamanla bal aromaları ve belirgin bir mineralliği ortaya çıkararak dengelenir. Özellikle baharatlı Asya mutfağı veya zengin et yemekleriyle harika bir uyum sağlar. 

Pinot Grigio

Pinot Grigio, İtalya’nın meşhur beyaz şaraplarından biridir. Hafif, kuru ve ferahlatıcıdır ve elma veya armut gibi taze meyve tatlarına sahiptir. Farklı yetiştirme tarzlarına bağlı olarak, daha orta gövdeli ve çiçek kokuları ve hafif mineralliği olan Pinot Gris olarak da adlandırılan bir stil mevcuttur. Deniz ürünleri, özellikle kabuklu deniz ürünleri ile mükemmel bir eşleşme yapar.

Sauvignon Blanc

Sauvignon Blanc, hafif, kuru ve ferahlatıcı bir beyaz şaraptır. Narenciye notları ve çimen aromaları ile karakterizedir. Meşe fıçılarda olgunlaştığında baharat ve vanilya tatları da eklenir. Izgara tavuk veya sebzelerle harika bir uyum sağlar ve özellikle midye veya diğer kabuklu deniz ürünleriyle muhteşem bir eşleşme yapar.

Bu harika beyaz şarapların yanı sıra, tabii ki daha pek çok çeşit mevcut. Şarap, bölgelere, tarzlara ve yetiştirme tekniklerine bağlı olarak çeşitlilik gösteren bir içecektir. 

Şimdi beyaz şarapların ardından şimdi de kırmızı şaraplara göz atalım. Kırmızı şaraplar, dolgun ve zengin karakterleriyle soğuk kış günlerinde sıcak bir atmosfer yaratmak için harika bir seçenektir.

İşte en sevilen kırmızı şarap türleri:

Kırmızı Şaraplar

Kırmızı şaraplar dolgun ve zengin karakterleriyle soğuk kış günlerinde sıcak bir atmosfer yaratmak için güzel bir seçenek olarak karşımıza çıkıyor. Kırmızı şarap siyah üzümden yapılır. Rengini, üzümün kabuğundan alır. Rengini ve tanenleri alabilmesi için fermantasyon işlemine üzümün kabuğu dahil edilmelidir.

Cabernet Sauvignon

Kırmızı şarapların incisi olan Cabernet Sauvignon, Napa Vadisi’nin gözdesidir. Tam gövdeli ve zengin bir şaraptır. Genellikle Fransız meşe fıçılarında olgunlaştırılır, bu da koyu meyve tatlarına baharat ve toprak notalarının eklenmesini sağlar. Cabernet Sauvignon’u bir dilim sulu bir biftek veya diğer kırmızı et çeşitleriyle mükemmel bir şekilde eşleştirebilirsiniz.

Pinot Noir

Pinot Noir, hafif ve orta gövdeli bir kırmızı şaraptır ve üzümleri soğuk iklimlerde en iyi şekilde yetişir. Düz ve meyvemsi bir tada sahiptir ve en yaygın olarak kiraz gibi kırmızı meyve aromaları hakimdir. Hafif baharat ve toprak notaları da bu şarabın karakterini tamamlar. Pinot Noir, vahşi et çeşitleri veya dana eti ile mükemmel bir eşleşme yapar.

Syrah

Syrah, cesur ve zengin bir kırmızı şaraptır. Koyu meyve tatları, biber ve baharat notaları bu çeşidi diğerlerinden ayırır. Avustralya’da Shiraz adıyla da bilinen Syrah, daha tatlı ve reçineli bir yapıya sahiptir ve “Eski Dünya” tarzı ile kıyaslandığında daha meyvemsi bir tat sunar. Hem “Eski Dünya” hem de Avustralya tarzı Syrah, zengin et yemekleri, özellikle de geyik eti ile mükemmel bir uyum sağlar.

Zinfandel

Zinfandel, Amerika’nın yerli üzümlerinden biri olarak kabul edilir. Sadece Kaliforniya’da yetiştirilen bu çok yönlü şarabın farklı stilleri mevcuttur. Genellikle Amerikan meşe fıçılarında olgunlaştırılan Zinfandel, olgun meyve tatlarına ek olarak baharatlı bir toprak notalarıyla tamamlanır. Ayrıca diğer şarap türlerine göre daha yüksek alkol içeriğine sahiptir. Zinfandel, birçok farklı yemekle mükemmel bir uyum sağlayabilirken, özellikle dumanlı veya ızgara etlerle harika bir eşleşme yapar.

Malbec

Malbec, aslen Fransa’da üretilse de Mendoza bölgesi, Arjantin’de popüler hale gelmiştir. Dolgun gövdeli ve derin kırmızı bir şaraptır. Koyu meyve tatları ve ılımlı tanenlere sahiptir. Malbec, özellikle steak veya diğer ızgara etleriyle mükemmel bir uyum sağlar.

Merlot

Merlot, Amerika’nın batı bölgelerinde popüler olan bir şaraptır ve aynı zamanda Bordeaux’da da önemli bir üzüm türüdür. Cabernet Sauvignon’a benzer şekilde, Merlot da meyvemsi bir tada sahiptir, ancak daha çok meyve odaklıdır. Düzgün tanenler, baharat ve vanilya notaları da bu şarabın karakterini tamamlar. Bir hamburger ya da daha egzotik bir seçenek olan kuzu veya ördek ile mükemmel bir uyum sağlar.

Evet, bu kırmızı şaraplar da gerçekten lezzetli ve keyif verici. Her birinin farklı bir hikayesi ve karakteri var. Deneyerek ve yeni tatlar keşfederek şarap dünyasını daha da renklendirebilirsiniz. Şarap tadımı yapmak, keşfetmek ve yeni lezzetlerle tanışmaktan keyif alanlar için harika bir deneyim olacağını düşünüyorum. Unutmayın, şarap gibi bir içeceği seçerken kendi damak zevkinizi ve tercihlerinizi göz önünde bulundurun.

Ve şimdi mikrofonu Türkiye’ye çeviriyoruz!  Türkiye’nin zengin tarih ve kültüre sahip şaraplarını incelemek için hazır olun. Ege’nin serin esintilerinden, Akdeniz’in sıcak iklimine; Kapadokya’nın benzersiz coğrafyasından, Trakya’nın verimli topraklarına kadar çeşitlilik gösteren Türk şaraplarını keşfedeceğiz. Türkiye’de yetişen yerel üzüm çeşitleri ve özel üretim teknikleriyle harmanlanan şaraplar, damak zevkinize unutulmaz bir lezzet sunacak. Hazırsanız, Türkiye’nin şaraplarında keyifli bir yolculuğa çıkıyoruz!

Türkiye’nin Şarap Hazineleri

Türkiye, şarapçılık konusunda zengin bir geçmişe ve çeşitliliğe sahip bir ülkedir. Anadolu toprakları, şarap üretimi için ideal koşullara sahiptir. Şarap üretiminin en yoğun olduğu bölgelerden bazıları Ege, Marmara ve Akdeniz bölgeleridir. 

Bu bölgelerde üretilen Türk şarapları, kalitesi ve özgün tatlarıyla ün kazanmıştır.

Özellikle Kalecik Karası, Öküzgözü, Boğazkere gibi yerli üzüm çeşitleriyle üretilen Türk şarapları, yerli ve yabancı şarap severlerin beğenisini kazanmaktadır.
Urla’da yetiştirilen en popüler üzüm çeşitlerinden biri, yerel olarak “Boğazkere” olarak adlandırılan kırmızı üzümlerdir. Bu üzümler, güçlü ve yoğun kırmızı şaraplar üretmek için kullanılır. Aynı zamanda, beyaz üzüm çeşitleri arasında “Bornova Misketi” ve “Emir” gibi geleneksel üzümler de bulunur.

Kapadokya, eşsiz coğrafi yapısı ve volkanik topraklarıyla ünlü bir şarap bölgesidir. Bu bölgede yetiştirilen “Kalecik Karası” üzümleri, kırmızı şaraplar için idealdir ve hafif meyvemsi tatlarla dikkat çeker. Kapadokya şarapları, peri bacalarının ve tarih kokan vadilerin büyülü atmosferini şarap severlere sunar. Burada hem kaliteli şarabın hemde eşsiz manzaranın keyfini çıkarabilirsiniz.

Trakya Bölgesi, Türkiye’nin en eski şarap üretim bölgelerinden biridir. Trakya şarapları, “Papaskarasi” ve “Çalkarasi” gibi yerel üzüm çeşitleriyle üretilir ve yoğun meyvemsi tatlarla ön plana çıkar. Bu bölgede aynı zamanda üzümlerden yapılan güzel şarap yan ürünleri de bulunur.

Şarabın Tarihsel Serüveni ve İlginç Anekdotlar

• Antik Yunan’da akşam yemeği sunucusu, konuklara zehirli olmadığını ispatlamak için her zaman şarap içen ilk kişi olurdu. 

• Hipokrat, tıbbın babası olarak kabul edilen bir figürdür ve kaydedilen reçetelerinde şarapları hastalarını rahatsız edenlerin tedavisi olarak kullanmıştır.

• Ortaçağda, günün en büyük ve en yenilikçi şarap üreticileri manastır emirleriydi.

• Kiliseler ve manastırların yanı sıra, iki büyük ortaçağ kuruluşu hastaneler ve üniversiteler de gelirlerinin büyük bir kısmını şaraptan elde etmiştir. 

• Beaune, Fransa’daki güzel Hôtel-Dieu, şarapla donatılmış bir hastanedir ve hala ziyaret edilebilen bir müzedir.
  
• Dünyanın en büyük köpüklü şaraplarından biri olan şampanya, Benedikt keşişi Dom Pierre Perignon (1638-1715) tarafından yanlışlıkla icat edildiği düşünülmektedir. Perignon, bugün hala kullanılan birçok prensibi ve işlemi şampanya üretiminde uygulamıştır. Ünlü bir söylemi olan “Ben yıldız içiyorum” da şampanya içtikten sonra söylediği söz olarak bilinir.
• Şarap, toprak tipi, iklim, eğim derecesi ve güneşe maruz kalmanın kombinasyonuyla her bağın ve her şarabın benzersiz olmasını sağlar.
  
• Şarapla ilgili ilginç bir anekdot da, 2010 yılında Christie’s, Cenevre, İsviçre’de 192.000 £ (304.375 $) ödenerek satılan en pahalı şarap şişesine aittir. Bu şarap şişesi, 1947 Fransız Cheval-Blanc şarabına aitti. Bu rekor, özel bir koleksiyoncuya satılan şişeyle önceki rekoru aşmıştır.

Dünyanın en eski mevcut şarap şişesi

Dünyanın en eski mevcut şarap şişesi olarak bilinen Speyer şarap şişesi de oldukça ilginç bir buluntudur. 1867 yılında Almanya’nın Rheinland-Pfalz bölgesinde, Speyer kentinin yakınlarında bulunan bu şişe, milattan sonra 325 ve 350 yılları arasına tarihlenmektedir. Orijinal haliyle günümüze ulaşan bu şişe, dünyada bilinen en eski açılmamış şişe olarak bilinir.

Şarabın Küresel İzleri ve Tadım Ritüelleri

Şarap üreten ülkeler arasında ise İtalya, Fransa, İspanya, Amerika Birleşik Devletleri, Arjantin, Avustralya, Güney Afrika, Almanya, Şili ve Portekiz ilk sıralarda yer almaktadır.

Şarap tüketiminde ise kadeh tutma ve servis sıcaklığı gibi bazı ritüeller bulunmaktadır. Şarap tadarken, kadehin hafifçe kavisli olması ve aromaları toplamak için kadehin üçte birinden fazla doldurulmaması önerilmektedir.

Ayrıca, şarap tadımında şarapların ağızda birkaç dakika tutulması ve sonra yutulması veya tükürülmesi tavsiye edilir.

Şarap dünyasının zengin geçmişine ve çeşitlilik dolu anekdotlarına göz attık. İtalya’dan Fransa’ya, Amerika Birleşik Devletleri’nden Şili’ye kadar farklı ülkelerin şarapları, tadıyla ve karakteriyle birbirinden farklı deneyimler sunuyor. Şarap tüketiminde ise kadeh tutma ve servis sıcaklığı gibi ritüeller, bu eşsiz içeceği daha da keyifli hale getiriyor.

Tadımlar sırasında kadeh tutuşuna dikkat etmek, şarabın aromalarını keşfetmek için önemli bir ayrıntı. Şarap tadımının inceliklerini öğrenerek, bu sanatın keyfine varabilirsiniz.

Şarapçılık dünyasında bir yolculuğa çıkarak keyifli ve lezzet dolu anlara tanıklık ettik. Tesadüfen keşfedilen bu muhteşem içeceğin köklü tarihine ve zengin çeşitliliğine şahit olduk. Her damlası bir öykü barındıran şaraplar, lezzetleriyle damaklarımızda unutulmaz izler bıraktı.

Şarap, sadece bir içecek değil, aynı zamanda bir sanat eseri, bir kültürün yansımasıdır.

Unutulmaz bir şarap yolculuğuna çıkarken bizi dinleyen tüm dinleyicilere teşekkür ediyorum.